Đã ba mươi chín năm đất nước hòa bình và Lực lượng Thanh niên xung phong Thành phố Hồ Chí Minh cũng tròn ba mươi tám tuổi. Những mái đầu xanh lúc ra quân ngày nào giờ đã điểm bạc. Những khó khăn, gian khổ đã trui rèn nên một thế hệ thanh niên mạnh mẽ, kiên cường, sáng tạo, luôn luôn tiến bước tiếp nối truyền thống anh hùng của cha ông, chung tay xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh.
Chúng ta không thể nào quên hoàn cảnh của Thành phố những ngày mới giải phóng, ngổn ngang trăm bề, khó khăn trăm mối. Trước thực tế của một Thành phố lớn có hàng trăm ngàn thanh niên thất nghiệp, hàng triệu gia đình di tản do chiến tranh đã trở về thành phố, thì việc phải sắp xếp lại, phải ổn định trật tự là những công việc phải làm ngay. Ngày 28/3/1976 là ngày ghi dấu một sự kiện quan trọng của Thành phố Hồ Chí Minh, một thời điểm đáng ghi nhớ của phong trào thanh niên và là một kỷ niệm sáng chói của Thanh niên xung phong Thành phố. Ngày đó, hơn một vạn thanh niên Thành phố trong đội ngũ chỉnh tề đã tập hợp tại sân vận động Thống Nhất trong không khí hào hùng, tự tin và phấn khởi làm lễ xuất quân. Tổng đội Thanh niên xung phong Thành đoàn và Tổng đội Thanh niên xung phong Xây dựng Kinh tế mới đã hạ quyết tâm đồng loạt ra quân, rời bỏ cuộc sống thị thành, lên đường đến vùng nông thôn ngoại thành, những nơi núi rừng đầy gian khổ và vô cùng khó khăn để khai hoang, phục hóa, xây dựng những khu kinh tế mới, làm giàu cho quê hương, đất nước.
Ngày đó, có nhiều thanh niên lựa chọn ở lại Thành phố để tiếp tục học hành, nhưng những người Thanh niên xung phong đã không ngại rời xa gia đình, lên rừng, xuống biển. Họ lấy sức trẻ và lòng nhiệt huyết quyết tiếp tục tô đậm thêm những trang sử vẻ vang của dân tộc. Hòa bình không được bao lâu thì biên giới lại có chiến tranh, Thanh niên xung phong lại tiếp tục tiến về biên giới để phục vụ chiến đấu. Hàng trăm Thanh niên xung phong đã hi sinh trên chiến trường. Họ đã cùng với bộ đội tiếp tục gìn giữ sự bình yên của Tổ quốc. Chúng ta có thể cộng được các con số, đếm được các sự kiện nhưng không thể tính được tinh thần dũng cảm, hy sinh vì đất nước của các thế hệ Thanh niên xung phong đi trước.
Thanh niên xung phong Thành phố Hồ Chí Minh là dấu ấn thân thương trong lòng người dân Thành phố. Trong ba mươi tám năm qua, tất cả các địa bàn công tác của Thanh niên xung phong đều là những nơi khó khăn nhất. Ở ngoại thành, những địa danh, như: Tam Tân, Thái Mỹ, Phạm Văn Cội, Phạm Văn Hai, Lê Minh Xuân, Nhị Xuân, Bưng Sáu Xã đều là những nơi phèn chua, nước đọng, là những nơi khô cằn sỏi đá, là những tuyến kinh lửa vì nhát cuốc nào cũng nháng lửa khi chạm vào đá ong, và những đêm không ngủ, đốt đuốc sáng rực cả một công trường với quyết tâm mang nước về tưới cho các cánh đồng khô cằn càng nhanh, càng tốt. Ở các tỉnh xung quanh Thành phố, nơi Thanh niên xung phong đến là những cánh rừng hoang bị chiến tranh tàn phá, Thanh niên xung phong không ngại khó khăn đã khai hoang, phục hóa biến những nơi này thành các vùng kinh tế mới, tiếp nhận đồng bào về lập nghiệp và xây dựng cuộc sống mới.
Riêng rừng ngập mặn Cần Giờ, hiện nay đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển của Thế giới, nhưng ít ai biết được trước đây, sau hậu quả chiến tranh chỉ còn lại những bãi hoang và gốc đước trơ trọi. Thấy được nhiệm vụ của mình, Thanh niên xung phong đã trồng mới toàn bộ rừng đước. Giờ đây, những cánh rừng đước bạt ngàn đang vươn lên từng ngày, là “lá phổi” Thành phố, che chắn các cơn bão từ biển Đông tiến vào. Màu xanh của Thanh niên xung phong đã hòa vào màu xanh của rừng, hơi thở của người Thanh niên xung phong đã hòa vào các cơn gió, lay động lá rừng, lay động cả lòng người từ những công việc lặng thầm và ý nghĩa.
Sau ba mươi chín năm đất nước hòa bình, cả nước và Thành phố đã làm nên những thành tựu lớn, đã đưa đất nước vượt qua đói nghèo. Tuy vẫn còn khó khăn, nhưng nhân dân vẫn vững bước đi lên, đất nước vẫn phát triển từng ngày. So với cái chung thì thành tích của Thanh niên xung phong là một bộ phận nhỏ, nhưng cái đáng trân trọng là Thanh niên xung phong đã dũng cảm dấn thân vào gian khổ, với phương tiện rất thô sơ, chỉ có cuốc, leng, xẻng, rựa và tấm lòng nhiệt huyết. Sức mạnh tinh thần của TNXP đã giúp họ vượt qua tất cả khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước giao phó.
Năm 2005, Chính phủ cho phép thành lập Hội cựu Thanh niên xung phong trên toàn quốc. Và hiện nay, phong trào cựu Thanh niên xung phong cũng ngày càng lớn mạnh. Hầu hết ở những nơi có Hội cựu Thanh niên xung phong đều tập trung công tác nghĩa tình đồng đội, quy tập hài cốt, giúp nhau làm kinh tế, giúp nhau vượt khó khăn, hoạn nạn. Cựu Thanh niên xung phong đã tham gia thực hiện tốt chủ trương xóa đói giảm nghèo của Đảng, tự mình giúp đồng đội vượt qua khó khăn, đạt được những thành tích đáng tự hào bằng sự quyết tâm và tấm lòng nhân nghĩa với tinh thần "Tuổi trẻ xung phong - Tuổi già gương mẫu".
Dương Kim Kết
